Ο Γιούχτας όπως φαίνεται από τον τάφο του Καζαντζάκη στο υψηλότερο σημείο της ενετικής οχύρωσης στον επιπρομαχώνα Μαρτινέγκο.
Το βουνό Γιούχτας είναι ένα σημείο ορόσημο 15 χιλιόμετρα στη Νότια πλευρά της πόλη του Ηράκλειου έχει υψόμετρο 811 μέτρα έχει σημαντικό ρόλο στην περιοχή καθώς το ανθρωπόμορφο σχήμα του έχει δημιουργήσει μύθους για τον ρόλο του βουνού από την Μινωική εποχή ακόμα το βουνό έπαιζε σημαντικό ρόλο στην Μινωική ναυσιπλοΐα καθώς είναι το πρώτο βουνό που φαινόταν για όσους ερχόταν στην Κνωσσό .Η σημασία του Γιούχτα στην λατρεία των Μινωιτών γιατί κατά την μυθολογία εδώ βρισκόταν ο τάφος του Δια . Το γεγονός αυτό ενισχύεται από το γεγονός ότι το βουνό αν το κοιτάξεις από βορειοδυτικά η κορυφογραμμή του θυμίζει έντονα ανθρώπινο πρόσωπο που είναι ξαπλωμένο και κοιτάζει τον Κρητικό ουρανό. Το όνομα του βουνού ήταν "Ιυττός"(Κνωσσία Δίκτη) στην αρχαιότητα το όνομα Γιούχτας αποτελεί παραφθορά του Λατινικού Γιούπιτερ που σημαίνει Δίας ακόμα όμως και το Ιυττός μπορεί με παράφραση να γίνει Γιούχτας (Ιυττός,Ιυκτός,Γιούκτας). Η πίστη των Μινωιτών για την θεά της φυσικής ευφορίας που πέθαινε και αναγεννιόταν κάθε χρόνο συνεχίστηκε επηρεασμένη από την αρχαία Ελλάδα με την γέννηση του Δία στο νησί και μετά με την μεταφορά της Ευρώπης εδώ μετά την αρπαγή της για να γεννήσει τους δυο γιους του , τον Μίνωα και το Ροδάμανθο τους βασιλιάδες της Κρήτης. Οι Κρητικοί αντίθετα από τους Έλληνες πίστευαν ότι ο Δίας δεν είναι αθάνατος αλλά πεθαίνει κι ανασταίνεται κάθε χρόνο συμβολίζοντας την δύναμη της φύσης που αναγεννιέται κάθε άνοιξη. Ο Γιούχτας ήταν ιερό βουνό και ένα από τα σημαντικότερα ιερά κορυφής του μινωικού πολιτισμού εκεί βρέθηκε ναός 3700 ετών και 4 βωμοί ήταν κάτι σαν η ακρόπολη της Κνωσού.
Ο Γιούχτας λοιπόν ένα μυθικό ανθρωπόμορφο βουνό που συμβολίζει τον τάφο του Δία πατέρας θεών και ανθρώπων που ξάπλωσε ανάμεσα στα κρητικά βουνά τα οποία τον γέννησαν ανάμεσα στο Δικταίο άντρο και στο Ιδαίον άντρο που είναι χώροι που διεκδικούν την γέννηση του.
Ο Γιούχτας λοιπόν ένα μυθικό ανθρωπόμορφο βουνό που συμβολίζει τον τάφο του Δία πατέρας θεών και ανθρώπων που ξάπλωσε ανάμεσα στα κρητικά βουνά τα οποία τον γέννησαν ανάμεσα στο Δικταίο άντρο και στο Ιδαίον άντρο που είναι χώροι που διεκδικούν την γέννηση του.
***
Στο Γιούχτα απάνω ανέβηκα κ' είδα την Κρήτη ολόρθη
να στέκεται σαν το θεριό απ' χει μαρμαρώσει .
***
Αντιφεγγίζει απ' τη Κνωσσό κι πέτρες σμιλεμένες
τις ιστορίες μολογούν που 'ναι βαθιά θαμμένες.
***
Κι ο Ψηλορείτης που κορφή ωσάν κι αυτήν δεν είδα
που 'χει το χιόνι απάτητο μα και κρουσταλλιασμένο
γλυκοφιλή τον ουρανό τον αστρογεννημένο.
***
Κι η Κρήτη κάθεται απαλά στα κύματα και πλέει
και ταξιδεύει μακριά μέσα στο χρόνο ρέει.
τα κύματα την κυβερνούν κι γη αναστενάζει
και σαν γυναίκα ξαπλωτή στον ήλιο , μέσα βράζει.
να στέκεται σαν το θεριό απ' χει μαρμαρώσει .
***
Αντιφεγγίζει απ' τη Κνωσσό κι πέτρες σμιλεμένες
τις ιστορίες μολογούν που 'ναι βαθιά θαμμένες.
***
Κι ο Ψηλορείτης που κορφή ωσάν κι αυτήν δεν είδα
που 'χει το χιόνι απάτητο μα και κρουσταλλιασμένο
γλυκοφιλή τον ουρανό τον αστρογεννημένο.
***
Κι η Κρήτη κάθεται απαλά στα κύματα και πλέει
και ταξιδεύει μακριά μέσα στο χρόνο ρέει.
τα κύματα την κυβερνούν κι γη αναστενάζει
και σαν γυναίκα ξαπλωτή στον ήλιο , μέσα βράζει.
8 σχόλια:
Αλεξανδρε τι ωραια που τα γραφεις και μας ενημερωνεις, ολα ειναι ωραια στην κρητη και ολα εχουν την σημασια τους, καθολου τοπικιστρια ε!!!Νασαι καλα.
Αλέξανδρε έχω πάει πολλές στις Αρχάνες και έχω εκτιμήσει αμπέλια στους πρόποδες του Γιούχτα αλλά δεν έτυχε ποτέ να ανέβω στην κορυφή. Τώρα που ανοίγει ο καιρός θα κάνω καμιά εξόρμηση!
Αλέξανδρε με τόσα ωραία που διαβάζω για την Κρήτη,βλεπω να έρχομαι το καλοκαίρι.
Εύγε.
Ευλευθερία η αλήθεια είναι ότι το παρακάνουμε λίγο με την Κρήτη σαν να μην υπάρχει άλλος τόπος στον κόσμο αλλά λόγο που είμαστε απομονωμένοι λίγο η περηφάνια μας λίγο η ομορφιά του τόπου μας λίγο η ιστορία μας δεν μας αφήνουν εμάς τους κριτικούς να είμαστε περισσότερο αντικειμενικοί και μετά να δεν παινέσεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.
------------------
Γιώργο αν θέλεις πάμε στο Γιούχτα μαζί.
--------------------
Ανέστη κακώς που δεν έχεις έρθει ακόμα στην Κρήτη να έρθεις οπωσδήποτε όταν με το καλό έρθεις επικοινώνησε να βρεθούμε.
Αλέξανδρε όταν μπορέσω (σύντομα ελπίζω) θα πάμε για μελισσοκομική συζήτηση στο Γιούχτα.
Στις Αρχάνες έμεινα περίπου δέκα ημέρες πριν μερικά χρόνια. Δεν ανέβηκα στο βουνό, αλλά οι συντοπίτες σου Alex, κατέβασαν μερικούς λαγούς από το Γιούχτα ….άλλο πράγμα!!!
Θαυμάσιο το post με υπέροχη φωτογραφία και εξίσου καλή ενημέρωση!
Αγαπητέ Κώστα όντος οι Αρχάνες είναι ένας από τους καλύτερους παραδοσιακούς οικισμούς τώρα για τους λαγούς μάλλον ήταν από παράνομο κυνήγι γιατί ο Γιούχας είναι οικολογικό πάρκο και αποτελεί καταφύγιο για τα άγρια ζώα και φυτά.
Η πανίδα του Γιουχτα
Ο Γιούχτας λόγω ίσος και του δύσβατου εδάφους του, απέτρεψε την αλλοίωση του φυσικού του περιβάλλοντος από τον Άνθρωπο, αποτελούσε και αποτελεί ένα καταφύγιο άγριας ζωής, στον Γιούχτα συναντάμε μεγάλο αριθμό ασπόνδυλων, αμφίβιων (δεντροβάτραχος, φρύνος), ερπετών (πράσινη σαύρα), φιδιών και θηλαστικών (ρινόλοφος, νυχτερίδα, μύγαλη, σκατζόχοιρος, βραχοποντικός, λαγός, ζουρίδα, πέρδικες, αρκάλους κ.λπ,
Επίσης η οικολογική αξία του Γιουχτα όσον αφορά την πανίδα έγκειται στο γεγονός ότι το βουνό αποτελεί το μοναδικό φυσικό οικοσύστημα στην ευρύτερη περιοχή, σε συνδυασμό με το γειτονικό φαράγγι του καιράτιου ποταμού, δημιουργεί ένα μοναδικό καταφύγιο για αρκετά είδη ζώων που το χρησιμοποιούν ως χώρο φωλιάσματος, τροφοληψίας και ξεκούρασης. Το έντονα δομημένο περιβάλλον της πόλης του Ηρακλείου, το πυκνό οικιστικό δίκτυο των γύρω περιοχών και οι εκτεταμένες εντατικές καλλιέργειες έχουν στερήσει ή υποβαθμίσει ένα σημαντικό τμήμα ζωτικού χώρου για την άγρια ζωή, για το λόγω αυτό το σύστημα Γιούχτας και το φαράγγι, αποτελεί ένα σημαντικό βιότοπο - καταφύγιο ζωής.
Έχουν παρατηρηθεί πάνω από 40 είδη πουλιών, ανάμεσα τους υπάρχουν είδη σπάνια ή και απειλούμενα, όπως το γεράκι της Ελεονώρας, το φαλκόνι και το σημαντικότερο, ο γύπας 20-30 γύπες. στην νοτιοδυτική πλευρά του βουνού υπάρχουν αποικίες γυπών οι οποίες είναι γνωστές από πολύ παλιά, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Γιούχτας έχει ανακηρυχτεί από το 1982 ως Σημαντικός Βιότοπος σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και μεταγενέστερα (1989) εντάχθηκε στον κατάλογο για τους Διεθνείς Ορνιθοβιότοπους.
Ο Γιούχτας έχει χαρακτηριστεί ως αναδασωτέα έκταση από 1969, ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους, από το 1970 προστατεύεται ως αρχαιολογικός χώρος από το 1980. επίσης έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο NATURA 2000, για την διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας. Το 61% της ορνιθοπανίδας του όρους προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις και το 8% του συνόλου περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδας.
Επίσης λόγω της παρουσίας σημαντικής αποικίας Γυπών, το όρος Γιούχτας έχει ανακηρυχθεί από το 1982 ως Σημαντικός Βιότοπος σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο και μεταγενέστερα εντάχθηκε στον κατάλογο για τους Διεθνείς Ορνιθοβιότοπους (Grimmet & Jones 1989) και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία (ΕΟΕ 1994). Καθότι στην περιοχή εμφανίζονται και άλλα σπάνια ή ενδημικά φυτά και άλλα είδη, η περιοχή έχει επίσης περιληφθεί στον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους Σημαντικούς Βιότοπους για Φυσική Διατήρηση στην Ευρώπη (κατάλογος Corine Biotopes).
Δημοσίευση σχολίου